Jeżeli już zdecydowałeś się na otworzenie fundacji, stowarzyszenia czy klubu sportowego i masz pomysł jak prowadzić tego typu przedsięwzięcie musisz stanąć jeszcze przed jednym wyborem: mianowicie czy warto by Twój podmiot był czynnym podatnikiem podatku VAT czy nie. W niniejszym artykule odpowiemy Ci jak dokonać właściwego wyboru oraz na czym tak naprawdę „cały ten VAT” polega.
Na wstępie warto obalić pewne mity, które wokół tego zagadnienia narosły. Mianowicie często możesz spotkać się ze sformułowaniem, że dana fundacja, stowarzyszenie czy klub sportowy nie jest podatnikiem podatku VAT. To błędne stwierdzenie, a jego autor prawdopodobnie ma na myśli, że dany podmiot profesjonalnie zajmujący się sportem nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Mamy na myśli, że jeżeli założyłeś profesjonalny podmiot, to bez względu na jego formę prawną, podmiot ten zawsze jest podatnikiem podatku VAT, gdyż po prostu spełnia definicję podatnika podatku VAT określoną w ustawie VAT. Wobec tego posługujmy się pojęciami: czynny podatnik podatku VAT oraz podatnik VAT zwolniony. No dobrze, ale jak zatem dokonać właściwego wyboru?
Po pierwsze: jakie świadczenia wykonujesz?
Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie czy warto być podatnikiem czynnym czy zwolnionym. Uzależnione jest to bowiem od wielu czynników i coś co dla kogoś będzie dobre, może nie być optymalne dla kogoś innego. Kluczową kwestią jest określenie jakie usługi zamierzasz świadczyć lub towary sprzedawać. W przepisach podatku VAT zdecydowana większość świadczeń opodatkowana jest stawką podstawową, 23%, natomiast wiele z nich, w szczególności dotyczących branży sportowej, rekreacyjnej, dydaktycznej czy oświatowej jest z podatku VAT zwolniona, względnie opodatkowana stawką obniżoną – 8%.
Jeżeli zdecydujesz się być czynnym podatnikiem podatku VAT, a świadczenia, które wykonujesz będą opodatkowane podatkiem VAT (niezwolnione), będziesz zobowiązany swoim klientom „dorzucić” podatek VAT do ceny świadczenia, które na ich rzecz wykonujesz. Z jednej strony sprawi to, że zapłacą oni trochę więcej, a z drugiej strony Twój podmiot będzie miał prawo odliczać VAT, który będzie znajdował się na fakturach zakupu dokumentujących nabywane przez Twój podmiot towary czy usługi, które są Wam niezbędne do prowadzenia działalności. Warto zatem już na etapie uruchamiania fundacji, stowarzyszenia czy klubu sportowego zastanowić się jaką dokładnie działalnością Twój podmiot ma się zajmować – pozwoli to Tobie oraz Twoim doradcom podjąć właściwą decyzję.
Po drugie: a może zwolnienie „podmiotowe”?
Bez względu na fakt, jakie świadczenia wykonuje Twój podmiot, jeżeli jego roczne obroty rozumiane jako przychody nie przekraczają kwoty 150.000 PLN, może on być zwolniony z VAT-u. Oznacza to, że jeżeli Twój podmiot jest relatywnie niewielki masz wybór: z jednej strony możesz zdecydować, by był on czynnym podatnikiem podatku VAT, co skutkować będzie obowiązkiem „dorzucenia” klientom podatku VAT na fakturze, a z drugiej Twój podmiot będzie mógł odliczać podatek VAT związany z zakupami służącymi mu wykonywaniu swojej działalności. Natomiast wybranie opcji „zwolnienie VAT” sprawi, że Twoi Klienci będą płacić cenę jaką im zaoferujesz niepowiększoną o podatek VAT, natomiast Twój podmiot nie będzie miał możliwości odliczać podatku VAT ze swoich faktur zakupowych – efektywnie za swoje zakupy będzie płacić nieco więcej.
Masz zatem wybór: czy to Twój klient czy Twoja fundacja ma płacić więcej – przy czym nie możesz zapominać, że jeżeli Twój podmiot będzie ponosił wyższe koszty funkcjonowania, to – chcąc nie chcąc – Twój klient też zapłaci więcej. Przy odpowiedzi na to pytanie zatem, kluczowa jest analiza tego jaką stawką podatku VAT będą opodatkowane świadczone przez Twoją fundację usługi oraz jaką stawką podatku VAT będą opodatkowane zakupy, które Twój podmiot realizuje.
Po trzecie: kto jest Twoim klientem?
Przy podejmowaniu decyzji dotyczącej statusu podatkowego Twojego podmiotu sportowego na gruncie podatku VAT kluczowa jest ocena czy Twoi klienci to przedsiębiorcy czy konsumenci. Jeżeli bowiem Twoimi klientami będą podmioty gospodarcze, będące czynnymi podatnikami podatku VAT, to nawet jak Twój podmiot, który będzie czynnym podatnikiem podatku VAT „dorzuci” im podatek VAT na fakturze, będzie on dla nich neutralny – będą oni bowiem upoważnieni do odliczenia tego podatku. Inaczej rzecz wygląda, gdy Twoi klienci to rodzice dzieci wysyłających je na zajęcia sportowe. Oni bowiem nie będą uprawnieni do odliczenia podatku VAT i ewentualny podatek jaki Twój podmiot będzie zobowiązany im „dopisać” do faktury, efektywnie obciąży ich kieszeń.
Co ważne, jeżeli Twoi klienci będą reprezentować obie powyższe grupy, musisz się zdecydować i znaleźć „złoty środek” – nie jest bowiem możliwe w ramach jednego podmiotu, część klientów fakturować „z VAT-em”, a część bez VAT-u, w odniesieniu do tego samego rodzaju działalności.
Czy można „zmienić zdanie”?
Mamy dla Ciebie dobrą wiadomość. To nie jest tak, że już na początku działalności Twojego podmiotu musisz określić się jak on będzie działał w odległej przyszłości. Będąc bowiem podatnikiem VAT zwolnionym w każdej chwili możesz stać się czynnym podatnikiem. Proces odwrotny, tj. przejście z podatnika VAT czynnego na zwolnionego również jest możliwe, choć trwa trochę dłużej. W praktyce zatem, najczęściej nowe podmioty decydują się na zwolnienie z podatku VAT, a po kilku-, kilkunastu miesiącach działalności weryfikują swoje pierwotne założenia.
Podsumowanie
Jak widzisz, podjęcie decyzji w zakresie podatku VAT tylko z pozoru wydaje się być skomplikowane. W praktyce bowiem jak dysponujesz wiedzą kto będzie Twoim klientem, jaki typ usług Twój podmiot będzie wykonywać oraz jakie przewidujesz mieć obroty, podjęcie właściwej decyzji nie musi być trudne. Pamiętaj o tym, że współpracując z właściwymi ludźmi, którzy znają się na prawie i podatkach, masz pewność, że będziesz działał w optymalnej prawnie i podatkowo „szacie”, a w chwili gdy okaże się, że są aktualnie dla Ciebie lepsze rozwiązania, na pewno je poznasz.